Budowa, wzrost i kształt paznokcia.

Paulistka

Paznokcie są przydatkiem skóry, podobnie jak włosy, gruczoły łojowe i gruczoły potowe.

Paznokieć jest to przeźroczysta wypukła ochronna płytka, ze zrogowaciałych bezjądrowych keratynocytów o grubości ok. 0,5- 07 milimetra.

Różna struktura paznokcia uwarunkowana jest różnym stopniem zrogowacenia oraz różnicami w zawartości siarki.

Główny składnik paznokcia to białkowa keratyna z dużą zawartością siarki, wapnia, fosforu i arsenu.

Płytka paznokciowa nie posiada naczyń krwionośnych ani nerwów i spoczywa na łożysku.

Korzeń jest podstawą paznokcia, znajduje się i zaczyna od macierzy.

Wolny brzeg to część płytki paznokcia, która wystaje ponad opuszek palca.

Macierz to część łożyska, znajduje się poniżej korzenia. Macierz jest bardzo silnie unerwiona i unaczyniona. To najważniejsza i najwrażliwsza część paznokcia. Uszkodzenie macierzy paznokcia może spowodować trwałe defekty płytki.

Łożysko leży tuż poniżej płytki paznokciowej. Jest dobrze unaczynione i unerwione. Zamiast brodawkowej budowy ( jak warstwa podstawna naskórka) ma budowę listewkowatą, wzdłuż kierunku narastania paznokcia.

Łąkotka (obłączek) to przejście pomiędzy macierzą a płytką paznokcia. Łąkotka jest słabiej ukrwiona (wygląda jak blade, zachodzące słoneczko). Często jest lekko wzniesiona nad pozostałą część płytki paznokcia. Łąkotka jest miękka, zachodzi tu początek keratynizacji, jest to bardzo wrażliwa część paznokcia.

Obrąbek naskórkowy ( skórka) jest naturalnym fałdem z grzbietu palca. Obrąbek powinien być równy, dobrze przylegać i mocno obramowywać obłączek. Nie powinien przylegać zbyt ściśle do płytki paznokciowej.

Eponychium to przedłużenie skórki podstawy paznokcia.

Perionychium to część skórki otaczającej brzegi paznokcia.

Hyponychium to część naskórka pod wolnym brzegiem paznokcia od strony opuszka palca.

Ściany paznokcia to fałdy skóry wystające po bokach płytki paznokciowej, inaczej wały paznokcia, niektórzy nazywają błędnie – obrąbek paznokciowy.

Wzrost naturalny paznokcia to 0,5- 1,2 milimetra tygodniowo , średni dobowy wzrost to około 0,12 milimetra. Obserwuje się też indywidualne różnice wzrostu paznokcia, nawet u tej samej osoby w różnych okresach roku. Promieniowanie UV stymulując podziały komórkowe powoduje, że paznokcie szybciej rosną latem.

Paznokcie u rąk rosną dwa razy szybciej niż u nóg.

U osób starszych i u dzieci wzrost paznokci jest zwykle wolniejszy.

Przy wzmożonym ukrwieniu ( na przykład w stanie zapalnym) wzrost paznokcia może być szybszy.

Zastój żylny ( na przykład przy współistniejących obrzękach) powoduje zwolnienie wzrostu paznokcia.

Całkowity odrost paznokci następuje na dłoni do 150 dni, na stopie dwa razy dłużej.

Wzrost paznokcia rozpoczyna się w macierzy.

Warstwa rozrodcza łożyska ma dwie części.

Pomiędzy korzeniem paznokcia a obłączkiem znajduje się stopniowo keratynizująca się warstwa rosnącego paznokcia.

Poniżej płytki leży bruzdowana powierzchnia łożyska, po której posuwa się rosnący paznokieć.

Najszybciej rośnie paznokieć palca środkowego, najwolniej paznokieć kciuka.

W razie uszkodzenia łożyska paznokieć odrasta zniekształcony.

Zdrowy paznokieć powinien być twardy, giętki, lekko różowy.

Powierzchnia takiego paznokcia powinna być gładka, bez zagłębień, bez bruzd.

Paznokcie mogą przybierać różne kształty, co powinno się uwzględniać w czasie manicure. Zbyt długie paznokcie mogą przeszkadzać w pracy, natomiast zbyt spiczaste zakończenie paznokcia wywołuje nadmierne naprężenia na płytce paznokcia.

Naturalne kształty paznokcia:

1.Żołędzisty

2.Czworokątny

3.Wachlarzowaty

4.Wąski

5.Wklęsły

6.Wypukły

7.Kwadratowy

8.Kanciasty

9.Dachowaty

W czasie manicure należy dopasować paznokieć do kształtu palca i opuszka pamiętając, ze podstawowym zadaniem jest ochrona tego rejonu.

Przeźroczysta płytka paznokcia pozwala na łatwe sprawdzenie czy paznokieć jest zdrowy. Należy uścisnąć płytkę, aż zblednie całkowicie i wtedy zwolnić uścisk. Różowy kolor płytki powinien wrócić po dwóch sekundach.

W późniejszym wieku paznokcie rosną wolniej i stają się silniej skeratynizowane, skruszałe i łamliwe. Kolor paznokcia zmienia się z różowo półprzejrzystego na żółtawy lub białawo opalizujący.

Paznokcie (dotyczy szczególnie stóp) mogą przerastać, silnie twardnieć lub wrastać w tkanki otaczające.

Płytka paznokcia, szczególnie kciuka, może się rozwarstwiać.

Bardzo częstym zjawiskiem jest wzmożone bruzdowanie podłużne paznokcia. Czasami obserwuje się wzdłużne pęknięcia. Chociaż zmiany taki są typowe dla późnego wieku, obserwujemy je też u młodszych ludzi i infekcjami, urazami lub problemami żywieniowymi.